Μνηστηροφονία Ενότητα 22 - Οδύσσεια Α' Γυμνασίου

Αυτή η τόσο ξαφνική και τόσο θεαματική αλλαγή της μορφής του Οδυσσέα προκάλεσε προβληματισμό, αμηχανία και αναστάτωση στον Τηλέμαχο, ο οποίος, όχι μόνο δεν αναγνώρισε τον πατέρα του, αλλά «έμεινε έκθαμβος» και «γύρισε αλλού το βλέμμα του με δέος», έχοντας την εντύπωση πως του φανερώθηκε κάποιος θεός.

Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης του Οδυσσέα, ο Τηλέμαχος δεν θα πρέπει να αποκαλύψει σε κανέναν ότι ο πατέρας του επέστρεψε. Πατέρας και γιος θα δοκιμάσουν τους δούλους και τις δούλες του παλατιού, για να διαπιστώσουν ποιοι παραμένουν πιστοί και ποιοι όχι, ούτως ώστε να ξέρουν ποιους μπορούν να εμπιστεύονται.

Βλ. Ενότητα 22^η, στ. 328-336, σελ. 129.

Βλ. Ενότητα 22^η, στ. 226-240, σελ. 128.

Η Αθηνά, σε αυτούς τους στίχους, έδωσε στον Οδυσσέα τρεις εντολές:

α. να αποκαλύψει την ταυτότητά του στο γιο του,

β. να σχεδιάσουν μαζί το φόνο των μνηστήρων,

γ. να κατεβούν μαζί στην πόλη (στο παλάτι).

Ο Οδυσσέας προσπαθεί να εμψυχώσει τον Τηλέμαχο και να τον ξεσηκώσει εναντίον των μνηστήρων, ούτως ώστε να είναι έτοιμος να συνεργαστεί μαζί του στον αγώνα για την εξόντωσή τους. Δηλώνει, μάλιστα, πως έχει εντολή από τη θεά Αθηνά να σχεδιάσει μαζί του το φόνο των εχθρών του σπιτιού του (με αυτόν τον τρόπο θα τον κάνει να αισθανθεί αυτοπεποίθηση για το δύσκολο έργο που έχουν μπροστά τους).

Ο Τηλέμαχος εκφράζει την δυσπιστία του απέναντι στην αποκάλυψη της ταυτότητας του Οδυσσέα και πιστεύει πως κάποιος θεός τον υποβάλλει σε δοκιμασία, καθώς μια τέτοια μεταμόρφωση δεν θα μπορούσε να την εμπνευστεί και να την πραγματοποιήσει ένας θνητός, εκτός εάν τον βοηθούσε κάποιος θεός.

Η διαφορά ανάμεσα σε αυτούς τους δύο θρήνους βρίσκεται στο λόγο, ο οποίος τους έχει προκαλέσει: τα πουλιά θρηνούν εκδηλώνοντας τον πόνο της απώλειας, ενώ οι δύο άνδρες θρηνούν εκδηλώνοντας τη χαρά της αντάμωσης.

Βέβαια, η σύγκριση αυτή δεν είναι αταίριαστη, καθώς δεν συγκρίνονται τα αίτια των δύο θρήνων, αλλά η έντασή τους: η συναισθηματική ένταση, από την οποία χαρακτηρίζεται ο θρήνος της απώλειας μπορεί πολλές φορές να είναι ίδια με εκείνη που χαρακτηρίζει τον «θρήνο» (το κλάμα) της χαράς.

Η μεταμόρφωση του Οδυσσέα από γέρο ζητιάνο σε γεροδεμένο άνδρα πραγματοποιείται αυτόματα, με μαγικό τρόπο, ενώ παράλληλα παρουσιάζεται και λεπτομερειακά, ούτως ώστε οι ακροατές να διαπιστώσουν πως ο ήρωας ανανεώθηκε από κάθε άποψη:

• 
  άλλαξε ενδυματολογικά, φορώντας «πουκαμίσα καθαρή και πανωφόρι»,


• 
  στο παράστημα έδειξε «πιο ψηλός» και


• 
  φάνηκε πιο νέος και πιο ζωντανός: «ξανάνιωσε», «το δέρμα του έγινε πάλι μελαχρινό, τα μάγουλά του τσίτωσαν, και μαύρισε το γένι γύρω στο πιγούνι». 

Τα ερωτήματα αυτά αποτελούν στερεότυπες εκφράσεις και επαναλαμβάνονται κάθε φορά που προκύπτουν παρόμοιες τυπικές σκηνές (βλ. και τα παρόμοια ερωτήματα που υπέβαλε ο Τηλέμαχος στην Αθηνά-Μέντη στους στίχους 189-192 της ραψωδίας α).

The correct answer is that Odysseus explained to Telemachus that his transformation was the work of Athena and he insisted on his identity by providing more details about himself. This is supported by the information given in the passage, which states that Odysseus explained his transformation and provided additional information about himself. Additionally, it mentions that his explanation affected Telemachus emotionally, indicating that it was a significant moment in their interaction.

Η σκηνή της αναγνώρισης του Οδυσσέα από τον Τηλέμαχο ακολουθεί τα εξής στάδια:

α. Η ταυτότητα του Οδυσσέα είναι κρυμμένη πίσω από την μορφή του γέρου ζητιάνου, την οποία του έχει δώσει η θεά Αθηνά.

β. Ο Οδυσσέας και ο Τηλέμαχος, τα δύο πρόσωπα που θα οδηγηθούν στην αναγνώριση, μένουν μόνοι, ύστερα από την αναχώρηση του Εύμαιου.

γ. Με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς αίρεται η μεταμόρφωση του Οδυσσέα και εκείνος αποκαλύπτει την πραγματική του ταυτότητα.

δ. Ο Τηλέμαχος δυσπιστεί και αρνείται να αποδεχτεί την αποκάλυψη.

ε. Ο Οδυσσέας παρουσιάζει αποδεικτικά στοιχεία, θέλοντας να πείσει για την αληθινή ταυτότητά του.

στ. Ο Τηλέμαχος πείθεται από τα λόγια του Οδυσσέα και αναγνωρίζει τον πατέρα του, προβαίνοντας –τόσο εκείνος όσο και ο Οδυσσέας- στις ανάλογες συναισθηματικές εκδηλώσεις.

Αυτά είναι τα στάδια που ακολουθεί η τυπική διαδικασία της αναγνώρισης.

Όπως και σε κάθε παρομοίωση, έτσι και σε αυτή, εκτός από το αναφορικό και το δεικτικό της μέρος, εντοπίζουμε πάντοτε και τον κοινό όρο ανάμεσα σε αυτά τα δύο μέρη, ο οποίος εδώ είναι η ένταση του σπαραγμού.

The correct answer is "ξαφνιάστηκε.,τρόμαξε.,ένιωσε δέος.,εντυπωσιάστηκε." This is because the sentence before the options suggests that the subject had a sudden reaction or feeling, which can be translated as being surprised, frightened, feeling awe, or being impressed. Therefore, all four options can be inferred from the context.

The correct answer includes a series of phrases from the given text. It includes the names "Λαερτιάδη διογέννητε" (Laertius, my father), "πολυμήχανε Οδυσσέα" (resourceful Odysseus), "πέταξαν σαν πουλιά τα λόγια του" (his words flew like birds), "Παλλάδα Αθηνά" (Athena, Pallas), and "του αντιμίλησε έπειτα ο Οδυσσέας πολυμήχανος" (resourceful Odysseus replied to him afterwards). These phrases are found in the given text and are presented in the correct order.